W okresie plemiennym Wiślanie – jak wszystkie plemiona polskie – oddawali kult bogom słowiańskim. Nie wiadomo nic o specyfice wierzeń Wiślan i ich ośrodkach kultu (liczne we wschodniej Małopolsce Żmigrody mogą wskazywać na znaczenie kultu Żmija w tej części kraju, ale jest to domysł oparty na słabych przesłankach). Najważniejsze plemiona polskie i ziemie przez nie zajmowane to: 1. Polanie - nad środkowa Wartą 2. Wiślanie - nad górną Wisłą 3. Lędzianie - między Sanem a górnym Bugiem 4. Goplanie - wokół dzisiejszej Kruszwicy 5. Ślężanie - wokół dzisiejszego Wrocławia 6. Opolanie - nad górna Odrą Warownia bardzo szybko stała się przystanią awanturników i uciekinierów z całej Syberii. Czernichowskiemu podporządkowały się także lokalne plemiona. Polski szlachcic zdobył ich szacunek i posłuch. Unikał okrucieństw, dzielił się z nimi wiedzą na temat rolnictwa i rzemiosła, stał się ich opiekunem. Vay Tiền Nhanh. W książce znajdziemy: ziemia dzierżoniowska w czasach najdawniejszych; plemiona polskie i ich siedziby; kształtowanie się państwa polskiego; wojny Chrobrego z Niemcami; rozbicie dzielnicowe; średniowieczne klasztory; sztuka gotycka w Polsce; przemiany gospodarcze i społeczne na wsi; średniowieczny Dzierżoniów; walka Łokietka z Krzyżakami; husyci w Polsce; sztuka polskiego renesansu; wojna trzydziestoletnia; państwo pruskie w XVIII wieku; słowiańskie i polskie rodowody; barok w sztuce polskiej; Sejm Czteroletni; upadek Napoleona; tradycje włókiennicze ziemi dzierżoniowskiej; Wiosna Ludów na ziemiach polskich; ruch robotniczy na ziemiach polskich zaboru pruskiego; stosunki społeczno-gospodarcze; Niemcy po I wojnie światowej; wojna obronna Polski 1939 roku; sytuacja narodu polskiego po utracie niepodległości 1939-1945; jeńcy wojenni; przejęcie i zagospodarowanie Ziem Zachodnich i Północnych, kształtowanie się władzy ludowej w Dzierżoniowie w latach 1945-1947; akcja osiedleńcza. Wymiary: 21,2 cm x 15 cm. Oprawa miękka, stan bdb. Śladowe przybrudzenia okładki. Wyd. Towarzystwo Miłośników Dzierżoniowa, 1986. 105 stron. W IX wieku większość powierzchni Polski pokrywały lasy. Cały obszar Polski rozbity był na kilka terytoriów wielkoplemiennych, które oddzielone były od siebie naturalnymi granicami (bagna, puszcze). Wśród plemion zamieszkujących tereny polskie najczęściej wymienia się następujące:Polanie - nad Wartą (dzisiejsza Wielkopolska), jeziorem Gopło. Nazwa plemienia pochodzi od pola, w znaczeniu pola uprawnego; Wiślanie - nad górną Wisłą, z ośrodkiem w Krakowie; Lędzianie - nad Sanem i Wieprzem; Mazowszanie - nad środkową Wisłą; Pomorzanie - między dolną Odrą, dolną Wisłą, Bałtykiem i Notecią; Ślężanie - plemiona śląskie – Dziadoszanie (Głogów), Ślężanie (góra Ślęza), Opolanie, plemię Golęszyców (koło Hradca), Bobrzanie (wokół Bolesławca), Trzebowianie (nad Kaczawą) - nad górną i środkową Odrą; Goplanie - na Kujawach, ziemia łęczycka i sieradzka. Z kolei „Geograf bawarski” z połowy IX wieku wymienia około 56 plemion zamieszkujących tereny na północ od Dunaju. Dziesięć z nich można powiązać z terenami polskimi, są to: Wolinianie (przy ujściu Odry), Pyrzyczanie (na prawym brzegu dolnej Odry), Ślężanie (w rejonie Wrocławia i Sobótki), Dziadoszanie (okolice Głogowa), Opolanie (Śląsk), Gołęszyce (na lewym brzegu górnej Odry) Wiślanie (nad górną Wisłą), Lędzianie (być może między górnym Bugiem a środkową Wisłą) oraz trudne do zidentyfikowanie plemię – Goplanie („Glopeani” mający ponad 400 grodów, utożsamiani z Polanami). Jeden z największych obszarów zajmowało plemię Wiślan („kraj Wiślan” między Morawami a Dacją wspomina opis Germanii, dokonany przez króla angielskiego Alfreda Wielkiego, „Żywot św. Metodego” mówi o „pogańskim księciu, bardzo potężnym, siedzącym na Wiślech” [Wiśle]). Nazwa Polanie pojawiła się dopiero w końcu X wieku. Niewiele można powiedzieć o granicach plemion zamieszkujących ziemie polskie w IX wieku. Na pewno w IX wieku na terytorium Polski istniały dwa państewka plemienne – Polan i Wiślan. Państwo Wiślan było kierowane przez „potężnego pogańskiego księcia” (Legenda panońska). Ośrodkami były Wiślica i Kraków. Najpierw państwo zostało włączone do Wielkich Moraw przez Świętopełka, a po jego rozpadzie w 906 roku pozostawało w zależności od Czech. Dowiedz się więcej Komentarze artykuł / utwór: Plemiona polskieDodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem) Atlasy i plany miast Mapy i tyflografiki Tyflomapy Tyflografika Internet i inne projekty  1. PAŃSTWO POLSKIE ZA PIERWSZYCH PIASTÓW 966-1025 Przed narodzinami państwa Piastów, ziemie polskie zamieszkiwały liczne pogańskie plemiona słowiańskie. Do najważniejszych i najsilniejszych z nich zaliczano: Polan (osiadłych w dzisiejszej Wielkopolsce), Wiślan (zajmujących tereny obecnej Małopolski), Lędzian (mających swe siedziby na obszarach obecnej Lubelszczyzny) i Mazowszan (mieszkających na terenie obecnego Mazowsza). Na obszarach dzisiejszego Śląska i Pomorza sytuacja wyglądała inaczej, terenów tych nie zamieszkiwało jedno duże plemię, a wiele mniejszych. Głównym źródłem utrzymania ówczesnych mieszkańców dawnych ziem polskich było prymitywne rolnictwo. Centralnym ośrodkiem każdego plemienia był gród. W nim odbywały się sądy, uroczystości plemienne i ceremonie religijne. O sprawach dotyczących plemienia decydował wiec, w którym uczestniczyć mogli wszyscy wolni mężczyźni. W IX i X w znaczenie wiecu stopniowo zaczęło maleć. Władza przeszła w ręce książą plemiennych, którzy czerpali bogactwo z licznych wojen i sprzedaży zdobytych na nich niewolników. Aby zapewnić sobie władzę nad plemieniem, książęta otaczali się drużynami zbrojnych wojów – drużynników. Ich lojalność i oddanie pozyskiwali darami i udziałem w zdobyczach wojennych. Drużyna pozwalała władcy na wymuszanie posłuszeństwa wśród współplemieńców. Z czasem u boku księcia wyrosła też grupa zamożnej i wpływowej starszyzny plemiennej, co prowadziło do systematycznego ograniczania roli wieców. W 2. połowie IX w. do największego znaczenia w państwie Polan doszedł ród Piastów. Pochodzenie Piastów oraz okoliczności zdobycia przez nich władzy pozostają niejasne. W połowie X w. władza trafiła w ręce księcia Mieszka. Odziedziczył on po przodkach nie tylko ziemie w dzisiejszej Wielkopolsce, ale i podbite przez Polan tereny Kujaw, Mazowsza, Pomorza i Lubelszczyzny. Bezpieczeństwa i porządku w państwie pilnowała drużyna zbrojnych, licząca około 3 tysięcy wojów. Stolicą państwa było Gniezno. Państwo Mieszka miało charakter patrymonialny. Oznacza to, iż władca uważał je za swoją własność i swobodnie mógł nim dysponować. Centralnymi ośrodkami administracyjnymi były grody, w których rezydowali książęcy urzędnicy. Władca wraz z dworem i drużynnikami podróżował po kraju zbierał daniny i sprawował sądy. Ludność była zobowiązana do różnych posług np. dostarczania koni na pewien odcinek drogi dla podróżującego władcy służby wartowniczej w grodach, goszczenia księcia i płacenia danin. Państwo Mieszka graniczyło od zachodu ze słowiańskimi plemionami Wieletów, z którymi toczono ustawiczne wojny. Ze strony zachodniej Mieszko musiał też odpierać coraz częstsze ataki margrabiów niemieckich. Na wschodzie państwo Polan graniczyło z Rusią Kijowską. Także z tym sąsiadem toczono walki o pograniczne Grody Czerwieńskie. Na południowych granicach państwo sąsiadowało z chrześcijańskim Księstwem Czeskim. Mimo sporów z Czechami o przynależność Śląska i Małopolski, Mieszko w 965 r. zdecydował się na zawarcie z nimi sojuszu. Akt ten został wzmocniony ślubem Mieszka z czeską księżniczką Dobrawą. Następnie w 966 r., prawdopodobnie z pośrednictwem czeskim, Mieszko I przyjął chrzest w obrządku łacińskim. Nie wiemy dokładnie, kiedy i gdzie doszło do tego aktu, ale konsekwencje tej decyzji były niezwykle istotne. Państwo Gnieźnieńskie weszło w obszar kultury łacińskiej i stało się równorzędnym partnerem dla innych państw chrześcijańskich. Pozwoliło też władcy Polan na pokojowe ułożenie stosunków ze Świętym Cesarstwem Rzymskim, na czele którego od 962 r. stał król niemiecki. Dzięki sojuszowi z Czechami i przychylności cesarza Mieszko I mógł kontynuować politykę umacniania swojego państwa. Najpierw pokonał Wieletów, a następnie w 972 r. w bitwie pod Cedynią pokonał niemieckiego margrabiego Hodona, który próbował najechać opanowane przez Mieszka Pomorze. Pod koniec panowania Mieszko zerwał sojusz z Czechami i około 990 r. przyłączył do swojego państwa Małopolskę i Śląsk. Zmarł w 992 r., oddając Małopolskę i Śląsk w ręce swojego najstarszego syna Bolesława (jego matką była zmarła w 977 r. Dobrawa), a pozostałe ziemie w ręce swojej drugiej żony Ody i jej trzech synów. Bolesław, nazwany później przez potomnych Chrobrym, okazał się ambitnym władcą. Nie chcąc dopuścić do rozbicia kraju, wygnał macochę i przyrodnich braci. Rozpoczął samodzielne rządy, dążąc do utrzymania poprawnych stosunków z cesarstwem oraz do umocnienia chrześcijaństwa w kraju. Wielkie znaczenie w tym dziele miała działalność biskupstwa misyjnego w Poznaniu, powstałego jeszcze za życia Mieszka I w 968 r. W 997 r. Bolesław objął patronat nad wyprawą misyjną do pogańskich Prusów praskiego biskupa Wojciecha. Misja zakończyła się jednak śmiercią misjonarza. Wojciech szybko został uznany świętym. Bolesław wykupił z rąk Prusów ciało biskupa i uroczyście pochował je w Gnieźnie. Kult św. Wojciecha i złożone w Gnieźnie relikwie ułatwiły starania o utworzenie w Polsce odrębnej i zależnej tylko od papiestwa prowincji kościelnej, czyli arcybiskupstwa. Jej powstanie potwierdził cesarz Otton III podczas pielgrzymki do grobu św. Wojciecha w 1000 r. Wydarzenie to przeszło do historii pod nazwą zjazdu gnieźnieńskiego. Arcybiskupstwu podporządkowano biskupstwo poznańskie oraz trzy nowo utworzone biskupstwa ze stolicami w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie. Zjazd gnieźnieński był jednak nie tylko wydarzeniem religijnym, ale i spotkaniem politycznym, na którym cesarz Otto III wyraził zgodę na koronację królewską Bolesława. Książę Polski został ogłoszony przyjacielem i współpracownikiem cesarstwa. Otton III przewidywał, że Bolesław zostanie królem wschodniej, słowiańskiej części w pełni odnowionego Cesarstwa Rzymskiego. O znaczeniu polskiego władcy świadczyły niezwykłe dary, które ofiarował cesarz – cesarski diadem i kopia włóczni św. Maurycego. Włócznię tę traktowano w średniowieczu jako wyjątkowo cenną relikwię. Wierzono, że zapewni ona swemu posiadaczowi zwycięstwo w bitwach. W jej grocie miał znajdować się gwóźdź z krzyża Chrystusa. Bolesław podzięce przekazał Ottonowi także cenną relikwię – ramię św. Wojciecha. Niestety, w 1002 r. umarł przychylny Polsce cesarz Otton III. Bolesław Chrobry zdecydował się wykorzystać ten fakt i samodzielnie utworzyć zależne od siebie wielkie państwo słowiańskie. Początkowo udało mu się opanować Morawy i Czechy oraz Milsko, Miśnię i Łużyce. W odpowiedzi ruszyła niemiecka wyprawa na Polskę. Ostatecznie, po 16 latach walk prowadzonych ze zmiennym szczęściem, zawarto w 1018 r. pokój w Budziszynie. Oddawał on w polskie ręce Milsko i Łużyce oraz zapewniał państwu Bolesława niezależność od cesarstwa. Kosztem sukcesu była jednak utrata Pomorza Zachodniego, które usamodzielniło się i odrzuciło wiarę chrześcijańską. Po zakończeniu wojny z cesarstwem Chrobry wyruszył na wschód. Celem był Kijów, stolica Rusi. Polacy zdobyli i złupili miasto. Efektem wyprawy było przyłączenie do Polski Grodów Czerwieńskich wraz z Przemyślem. W 1025 r. Bolesław Chrobry uzyskał od papieża zgodę na koronację królewską. Założenie korony oznaczało wzmocnienie niezależności państwa. Był to już jednak ostatni sukces władcy, który w tym samym roku zmarł. Na tronie zasiadł jego młodszy syn – Mieszko II. Natychmiast koronował się na króla i zamierzał kontynuować dotychczasową politykę ojca. Otrzymał w spadku rozległe terytorialnie państwo, z samodzielną prowincją kościelną, ale jednocześnie zastał państwo osłabione wojnami, z kruchymi więzami pomiędzy jego poszczególnymi prowincjami oraz z ludnością buntującą się przeciw chrześcijaństwu i wzmocnionej pozycji władcy. Dodatkowo dziedzictwo Mieszka II otaczali wrogo nastawieni sąsiedzi, którzy pragnęli odwetu za porażki poniesione z rąk Bolesława Chrobrego.

plemiona polskie i ich siedziby mapa